Zloty pojazdów zabytkowych

          Zabytkowe pojazdy zawsze wzbudzały wiele emocji, jednak od pewnego czasu pojawiło się jeszcze większe zainteresowanie samochodami, motocyklami, ciągnikami rolniczymi czy pojazdami specjalnymi, które maja ponad 25 lat, a ich produkcja zakończyła się przynajmniej 15 lat temu. Z roku na rok wzrasta liczba pojazdów włączanych do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków Ruchomych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków (WUOZ) w Opolu. W 2008 r. zbiór kart ewidencyjnych zabytków techniki powiększono o 19 kart pojazdów, w 2010 r. – o 45 kart, w 2012 – o 82 karty, a w 2014 r. i 2015 r. – już o ponad 100 kart. W ciągu ośmiu miesięcy bieżącego roku do wojewódzkiej ewidencji włączono 99 kart różnego typu pojazdów. Ogólnie do dnia 07.09.2016 r. w Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków Ruchomych WUOZ-u w Opolu zostały ujęte 664 pojazdy, w tym 386 samochodów osobowych, 30 – ciężarowych, 20 – specjalnych, 12 ciągników rolniczych, 189 motocykli, 19 motorowerów, 3 pojazdy wojskowe, 2 trójkołowce, 2 przyczepy oraz jeden rower. Do rejestru zabytków ruchomych województwa opolskiego został wpisany tylko jeden samochód osobowy, wyprodukowany w 1966 r. Najwięcej pojazdów, bo aż 235 pochodzi z powiatu opolskiego, ale w powiatach: brzeskim (37), strzeleckim (49 pojazdów), nyskim (72), kluczborskim (82) i oleskim (104) także nie brakuje zabytkowych, gruntownie odrestaurowanych samochodów, motocykli czy też ciągników rolniczych.

            W całej grupie zabytkowych pojazdów ujętych w wojewódzkiej ewidencji warto wymienić te najstarsze w swojej kategorii. Spośród samochodów osobowych na szczególną uwagę zasługuje Ford T z 1922 r., z samochodów ciężarowych – Dodge WC51 3/4t z 1940 r., z ciągników rolniczych – Steyer T180 z 1949 r., zaś z motocykli – DKW E300 z ok. 1928 r. Nie można pominąć także pojazdów specjalnych, wśród których są nie tylko samochody straży pożarnej (np. Star A26P/Jelcz 003 z 1971 r. ) i milicji (np. Nysa 522 z 1982 r.), ale również pojazdy wojskowe (transporter Skot 1AR-2AM z 1968 r. czy hydromil Jelcz 420P z 1987 r.) i komunikacji zbiorowej (Škoda 706 RTO z 1958 r.).

            Tak ogromny wzrost zainteresowania zabytkowymi pojazdami dodatkowo uwidacznia się w coraz częściej organizowanych zlotach. 20 sierpnia 2016 r. odbył się w Praszce I Zlot Pojazdów Zabytkowych z powiatu kluczborskiego i oleskiego. Podczas zlotu zwiedzający mogli obejrzeć ponad 100 odnowionych zabytkowych motocykli i aut. Spośród jednośladów najpopularniejsze były marki Junak, Sokół, SHL, Komar i WSK, natomiast wśród samochodów królowały fiaty, warszawy, polonezy, syrenki, mercedesy i cadillaki. Dużym zainteresowaniem cieszyła się kolekcja współorganizatora zlotu, Mirosława Dylonga, który w swoim prywatnym Muzeum Pojazdów Zabytkowych w Praszce prezentuje 21 gruntownie odrestaurowanych samochodów z lat 1922-76. W trakcie spotkania koneserów zabytkowych pojazdów zaprezentowano sprowadzony z Kanady, a obecnie odnawiany amerykański gąsienicowy transporter opancerzony UNIVERSAL CARRIER z 1944 r. Zlotowi towarzyszył szereg prelekcji: rzeczoznawcy samochodowego i współorganizatora zlotu Dariusza Wartalskiego oraz Grzegorza Doroby, autora Ilustrowanej historii motocykli WSK i Piotra Pluskowskiego, piszącego o motoryzacji na południowych ziemiach Polski. Wystąpienia wzbogacone były planszami i publikacjami na temat motoryzacji w Polsce.

I Zlot Pojazdów Zabytkowych w Praszce (fot. J. Niedbalec)

          Niedawno odbył się jeszcze jeden zlot zabytkowych pojazdów. 3 września 2016 r. zorganizowano na osiedlu Armii Krajowej w Opolu III Opolski Zjazd Pojazdów PRL-u, w którym zaprezentowały się najpopularniejsze pojazdy z minionej epoki. Na zjazd przejechały głównie produkty polskiego przemysłu motoryzacyjnego: fiaty, polonezy, warszawy, tarpany, ale były także niemieckie trabanty i volkswageny, czeskie škody i radziecka wołga. Nie zabrakło również milicyjnych nysek, strażackich żuków oraz pojazdów wojskowych. W nieco mniejszej liczbie pojawiły się na zlocie motocykle produkowane w latach 1944-1991 w krajach demokracji ludowej (m.in. marki SHL. MZ, Junak). Spotkanie zostało wzbogacone nie tylko prelekcjami rzeczoznawców samochodowych, ale także rekwizytami, które były charakterystyczne dla rzeczywistości Polski Ludowej, np. stolikami turystycznymi, rolkami papieru toaletowego, a nawet sukienkami z lat 60. XX w. Na zakończenie zjazdu wręczono nagrody właścicielom pojazdów zabytkowych w następujących kategoriach:

• Najdłuższa droga na zlot

  Paweł Ziarko, samochód Polonez Caro 191 km

• Najstarszy Kierowca

  Norbert Klema, motocykl Komar

• Najstarszy Pojazd

  Zygmunt Poniży, samochód Warszawa

• Mister Zjazdu

  Fiat 126p: Mirosław Ziobro, samochód Fiat 126p

  Dwusuw KDL-u: Andrzej Burda, samochód Syrena Bosto

  Czterosuw KDL-u: Tomasz Jędrys, samochód Skoda Octavia

  Licencja kapitalistyczna: Błażej Mosiołek, samochód Fiat 125p Monte Carlo

  Budowniczowie PRL-u: Muzeum Historii i Uzbrojenia, samochód Nysa MO

  Jednoślady: Robert Kopiec, motocykl Junak.

  Więcej informacji na stronie: http://www.pzm.opole.pl/doki2016/III_Zjazd.pdf

  (oprac. Katarzyna Długosz-Niedbalec)

  III Opolski Zjazd Pojazdów PRL-u (fot. K. Długosz-Niedbalec)  

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Regionalne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków

       Tegoroczne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków na Opolszczyźnie odbyły się 27 kwietnia w sali konferencyjnej Metamuzeum Motoryzacji w Paczkowie. Po powitaniu przez mgr Iwonę Solisz Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przedstawicieli władz wojewódzkich i samorządowych, właścicieli Metamuzeum Motoryzacji Joanny i Marcina Biernackich oraz zaproszonych gości Burmistrz Paczkowa Artur Rolka przedstawił rys historyczny miasta Paczkowa, które jako zespół staromiejski otoczony średniowiecznym systemem fortyfikacji zostało uznane w 2012 r. za Pomnik Historii. Nakreślił także projekty rewitalizacji paczkowskiego rynku wpisanego w 1949 r. do rejestru zabytków.
       Następnie Marcin Biernacki, właściciel Metamuzeum Motoryzacji opisał historię powstania muzeum w zabytkowych budynkach obory, pochodzącej z XVII w. oraz stodoły
z XVIII w. Oprowadzając gości po wystawie zabytkowych samochodów, sprowadzonych w większości ze Stanów Zjednoczonych, opisywał i prezentował działanie m.in. głównych podzespołów pojazdów. Oglądający mieli możliwość brania czynnego udziału w eksperymentach.
       Podczas uroczystości wicewojewoda Violetta Porowska oraz Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków Iwona Solisz wręczyły srebrne odznaki Za opiekę nad zabytkami Joannie i Marcinowi Biernackim, Katarzynie Długosz-Niedbalec. Ponadto uhonorowały dyplomem Antoniego Korczyńskiego za długoletnią i rzetelną pracę w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków oraz zaangażowanie w działania na rzecz opieki nad zabytkami.
       W trakcie obchodów Elżbieta Gosławska wygłosiła wykład Kobiety z Pokoju – sylwetki kobiet niezwykłych, któremu towarzyszyły wystawy Przywróćmy raj Württembergów i Kobiety Pokoju, mające na celu przybliżenie historii i zabytków Pokoju, który stara się o uznanie za Pomnik Historii.
       Ostatnim punktem programu było zwiedzanie Muzeum Gazownictwa, w którym zaprezentowano nie tylko zabytkowe urządzenia przemysłowe, takie jak: zbiornik na gaz, kolekcję liczników gazowych czy kuchenek, ale także wnętrze mieszkania wyposażonego w sprzęty działające dzięki gazowi.

Zdjęcia z archiwum WUOZ-u w Opolu

Obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków został ustanowiony przez Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS w 1983 roku oraz wpisany przez UNESCO do rejestru ważnych imprez o znaczeniu światowym. Celem obchodów jest przede wszystkim przybliżenie społeczeństwu problemów ochrony dziedzictwa kulturowego. Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków obchodzony jest 18 kwietnia na całym świecie. Ogólnopolskie obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, zorganizowane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z Miastem Zakopane odbyły się 20-21 kwietnia 2016 r. w Zakopanem.

Regionalne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków zostaną zainaugurowane przez Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Opolu Iwonę Solisz 27 kwietnia 2016 r. o godz. 11:00 w sali konferencyjnej Metamuzeum Motoryzacji w Paczkowie. Po powitaniu wicewojewody Violetty Porowskiej, Burmistrza Paczkowa Artura Rolki, właścicieli Metamuzeum Motoryzacji Joanny i Marcina Biernackich oraz zaproszonych gości mgr Elżbieta Gosławska, współautorka monografii o Pokoju, wygłosi wykład Kobiety z Pokoju – sylwetki kobiet niezwykłych. Podczas uroczystości zostaną wręczone odznaki Za opiekę nad zabytkami. W programie przewidziano również zwiedzanie Metamuzeum Motoryzacji, Muzeum Gazownictwa oraz wystaw: Przywróćmy raj Württembergów i Kobiety Pokoju.

Debata o Katedrze Opolskiej

W Kurii Diecezjalnej w Opolu odbyła się w czwartek 21 stycznia 2016 r. debata poświęcona Katedrze Opolskiej w sprawie opracowania strategii prowadzenia prac konserwatorskich, przebudowy i nowej aranżacji wnętrza świątyni. W obradach wzięli udział członkowie Kapituły Odnowy Katedry Opolskiej, która została powołana 1 stycznia 2015 r.

W dyskusjach nad zintensyfikowaniem działań konserwatorskich i renowacyjnych uczestniczył również zespół konserwatorów dzieł sztuki pod kierunkiem prof. Ireneusza Płuski (z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie), który opracował program konserwacji zewnętrznych i wewnętrznych murów kościoła katedralnego. Działania promujące ideę odnowy zabytkowej katedry wsparła mgr Iwona Solisz Opolski Wojewódzki Konserwator, członek Kapituły Odnowy Katedry Opolskiej.

Więcej

NID rozdał nagrody

Dnia 5 listopada 2015 r. odbyła się w Sali Koncertowej Filharmonii Opolskiej im. Józefa Elsnera w Opolu uroczysta ogólnopolska Gala Europejskich Dni Dziedzictwa. Podsumowując 23. edycję Europejskich Dni Dziedzictwa (EDD) w Polsce, odbywającą się pod hasłem Utracone dziedzictwo, prof. Małgorzata Rozbicka, Dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa (NID) wręczyła wyróżnienia organizatorom EDD. Dzięki zaangażowaniu wielu osób i organizacji została przywołana pamięć o utraconych zabytkach, ludziach i zapomnianych zawodach i tradycjach. Wyróżnieni zostali również marszałkowie województw, którzy promowali EDD oraz wspierali działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.

Więcej

Otwarcie wystawy zabytkowych samochodów w Praszce

Dnia 4 listopada 2015 r. Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków mgr Iwona Solisz wraz z pracownikami wzięła udział w otwarciu ekspozycji zabytkowych samochodów Pana Mirosława Dylonga w Praszce. Wśród zaproszonych gości byli również przedstawiciele Gmin Gorzowa Śląskiego i Praszki oraz kolekcjonerzy zabytkowych motocykli, samochodów osobowych i wojskowych.
Słowo wstępne wygłosił rzeczoznawca samochodowy mgr inż. Dariusz Wartalski, który nie tylko zaprezentował historię powstania niniejszej wystawy, ale także w krótkich anegdotach opisał sposoby pozyskiwania i odnawiania poszczególnych pojazdów, takich jak Fiat 500R z 1976 r., Syrena 105L z 1980 r., Jaguar XJ6 z 1976 r. czy Ford T z 1922 r.

Wojewódzki Opolski Konserwator Zabytków wsparła tak ważną dla dziedzictwa kulturowego zarówno Opolszczyzny, jak i małych społeczności inicjatywę, która być może zapoczątkuje następne wystawy wyjątkowo pięknych zabytkowych pojazdów, wpisanych do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków Ruchomych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Opolu.

Konkurs Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Jesteś właścicielem, posiadaczem lub zarządcą zabytkowego obiektu wpisanego do rejestru zabytków? Przeprowadziłeś w 2014 roku interesujący projekt edukacyjny promujący wiedzę o dziedzictwie kulturowym?
Jeśli na oba pytania odpowiedziałeś twierdząco – ten konkurs adresowany jest właśnie co Ciebie!

By wziąć udział w konkursie należy do 14 września br. zgłosić projekty edukacyjne spełniające poniższe warunki:
- rozpoczęły się i zostały zrealizowane w 2014 roku;
- upowszechniały wiedzę o konkretnym zabytku, zabytkach lub przestrzeni zabytkowej bądź też przyczyniły się do zwiększania świadomości społecznej dotyczącej wartości i znaczenia konkretnych obiektów zabytkowych i wpływały na zwiększenie społecznego przekonania o potrzebie zachowania zabytków w dobrym stanie;
 - przynajmniej częściowo angażowały uczestników projektu i/lub publiczność do poznawania zabytków in situ;
 - były organizowane lub współorganizowane przez właścicieli, posiadaczy lub zarządców obiektów lub przestrzeni wpisanych do rejestru zabytków.

Projekty edukacyjne mogą być zgłaszane do Konkursu w następujących kategoriach:
 - prelekcje, wykłady, warsztaty,
 - publikacje,
 - aktywności plenerowe,
 - wystawy i projekty multimedialne.

Celem konkursu jest promocja działań związanych z upowszechnianiem wiedzy o dziedzictwie kulturowym i wzmocnienie świadomości społecznej dotyczącej wartości zabytków poprzez wybieranie, nagradzanie i promowanie najlepszych działań edukacyjnych.

W konkursie zostaną wybrane i docenione najlepsze spośród działań edukacyjnych zgłoszonych do Konkursu, stojące na najwyższym poziomie merytorycznym, przeprowadzone w atrakcyjnej formie i zrealizowane w 2014 roku.

Zgłoszenia do konkursu należy nadsyłać do 14 września 2015 roku na adres Narodowego Instytutu Dziedzictwa, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa. Pytania prosimy kierować na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Uroczyste ogłoszenie wyników Konkursu nastąpi w listopadzie 2015 r.

Konkurs jest ogłaszany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nadzór nad nim sprawuje Generalny Konserwator Zabytków. Narodowy Instytut Dziedzictwa realizuje procedurę konkursową.

Szczegóły na stronie: www.nid.pl

I Społeczny Kongres Ochrony Zabytków

W dniu 11 czerwca 2015 r. odbędzie się w Warszawie I Społeczny Kongres Ochrony Zabytków. Zachęcamy do zapoznania się i udziału w tej inicjatywie. Szczegóły na temat tego wydarzenia znajdą Państwo na stronie kongres.tonz.org.pl.

Regionalne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków

W dniu 27 kwietnia 2015 r. w siedzibie Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu odbyły się regionalne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków Iwona Solisz wręczyła osiem odznak Za opiekę nad zabytkami dla osób zasłużonych w ochronie i ratowaniu zabytków województwa opolskiego, przyznanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Złotą odznaką został uhonorowany Ojciec Krzysztof Hura, Gwardian Klasztoru Franciszkanów w Głogówku, pomysłodawca i realizator szeregu inicjatyw w zakresie ochrony i renowacji zespołu klasztornego w Głogówku. W trakcie spotkania wysłuchano m.in. wykładów Iwony Solisz nt. działań konserwatorskich na rzecz zachowania krajobrazu kulturowego Śląska Opolskiego oraz prof. Jacka Kościuka nt. współczesnych technik inwentaryzacji obiektów zabytkowych w świetle doświadczeń Laboratorium Skanowania i Modelowania 3D Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej.

Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków

W dniu 27 kwietnia w Muzeum Wsi Opolskiej odbędą się regionalne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków podczas których zostaną wręczone odznaki Za opiekę nad zabytkami dla osób zasłużonych dla ochrony zabytków na terenie naszego województwa. Zostaną również wygłoszone referaty:

• Iwona Solisz Działania konserwatorskie na rzecz zachowania krajobrazu kulturowego Śląska Opolskiego
• prof. dr hab. inż. arch. Jacek Kościuk Współczesne techniki inwentaryzacji w świetle doświadczeń Laboratorium Skanowania i Modelowania 3D Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej

Na zakończenie uroczystości planowane jest zwiedzanie Muzeum Wsi Opolskiej.